Σε Ποιον Ανήκουν τα ΜΜΕ;
Για χρόνια η απουσία διαφάνειας στην ιδιοκτησία των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην Κυπριακή Δημοκρατία έχει κρατήσει την παγκόσμια κατάταξη της χώρας στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης πολύ χαμηλότερα από ό,τι θα αναμενόταν από ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, το σημαντικότερο, έχει αμαυρώσει την ακεραιότητα της παραγόμενης δημοσιογραφίας.
Ο Παγκόσμιος Δείκτης Ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) για το 2024 κατέταξε την Κύπρο στην 65η θέση παγκοσμίως, ενώ το EUI Κέντρο για τον Πλουραλισμό και την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης αξιολόγησε την έλλειψη διαφάνειας στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της Κύπρου ως Υψηλού Κινδύνου σε ποσοστό 84%. Πιο πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεση της για το Κράτος Δικαίου για την Κύπρο για το 2024 δεν διαπίστωσε καμία βελτίωση σε θέματα πλουραλισμού των μέσων ενημέρωσης.
Σε μια εποχή που αρκετοί Ελληνοκύπριοι πολιτικοί και πολλές οντότητες παροχής νομικών και ελεγκτικών υπηρεσιών εμπλέκονταν σε διεθνή σκάνδαλα διαφθοράς, η απουσία διαφάνειας στην ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης υποδηλοί ότι τα τοπικά μέσα ενημέρωσης κάλυπταν επιλεκτικά και κυρίως ανεπαρκώς το κοινό για αυτά τα κακώς κείμενα.
Η Κύπρος δεν διαθέτει νομικό πλαίσιο για τα ψηφιακά μέσα ενημέρωσης, ενώ ο ξεπερασμένος νόμος περί Τύπου του 1989 δεν διασφαλίζει τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας στα έντυπα μέσα ενημέρωσης. Αν και υπάρχει νομικό πλαίσιο για τα οπτικοακουστικά μέσα, αυτό δεν έχει συνοχή, δυσχεραίνοντας την ικανότητα της Αρχής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης Κύπρου να το ρυθμίζει αποτελεσματικά.
Στο διεθνώς μη αναγνωρισμένο βόρειο τμήμα του νησιού, όπου έχουν καταγραφεί σοβαρές παραβιάσεις της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, η διαφάνεια στην ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης είναι ακόμη πιο σκοτεινή. Στην κατάταξη της οργάνωσης RSF βρισκόταν στην 90ή θέση. Σύμφωνα με την RSF, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες μέσων ενημέρωσης στο βόρειο τμήμα της Κύπρου είναι επιχειρηματίες με άλλα οικονομικά συμφέροντα.
Το νομικό πλαίσιο για τη διαφάνεια στην ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης στο βόρειο τμήμα της Κύπρου είναι ανεπαρκές και η πραγματική ιδιοκτησία μπορεί να κρύβεται πίσω από πληρεξούσια πρόσωπα.
Η έρευνα που διεξήχθη από το CIReN και είναι αναρτημένη εδώ έχει ως στόχο να ρίξει φως στην ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και στο βόρειο τμήμα του νησιού, ώστε να βοηθήσει όλους τους Κύπριους να γνωρίζουν τους τελικούς δικαιούχους των πηγών που παράγουν τις ειδήσεις που λαμβάνουν.
Το έργο αυτό δημιουργήθηκε με την υποστήριξη των IMME, We Are Solomon και OCCRP.